In de blog ‘Bottenbouillon als trendy gezondheidsdrankje‘ kun je lezen over de vele voordelen van bottenbouillon. Hier zul je zien hoe eenvoudig je dit gezondheidsdrankje zelf kunt maken.
Voor de bottenbouillon kun je de botten gebruiken van runderen, varkens, kip, lam, etc. Gebruik wel botten van grasgevoerde dieren, aangezien die de meest gezonde stoffen bevatten. Gebruik liefst botten waar veel bindweefsel aan zit. Denk aan poten, kop, nek en gewrichten. Ook huid bevat veel bindweefsel en kun je dus prima gebruiken. Zorg ook dat er bot met merg bij zit. Merg is heel gezond en geeft extra smaak.
Voeg naar voorkeur groenten en kruiden toe voor extra voedingsstoffen en smaak.
Bottenbouillon
Basis
- 1 kilo botten
- 1 of 2 mergpijpjes
- water
- 1 el appelazijn
- Keltisch zeezout en verse peper
Groenten naar keus, zoals bijv:
- 1 ui, in grote stukken
- 1 wortel, in grote stukken
- 1 prei
- 2 stengels bleekselderij
Smaakmakers naar keus, zoals bijv:
- 2-4 tenen knoflook, in plakjes
- stukje gember, in plakjes
- verse stevige kruiden, zoals rozemarijn, tijm, salie, laurierblad, kruidnagels, peperkorrels, komijnzaadjes, korianderzaad, venkel, etc.
- gedroogde gemalen kruiden, zoals (gerookt) paprikapoeder, kurkuma of kerrie, komijn, koriander, nootmuskaat, etc. Deze kun je ook na afloop toevoegen.
Aan de kook brengen
Doe de botten in een grote soep- of braadpan, of in de slowcooker. Voeg water toe. Zorg dat de botten net onder water staan. Doe er een eetlepel appelazijn bij en Keltisch zeezout naar smaak en verse peper. Je kunt altijd later nog extra zout en kruiden toevoegen.
Doe er groenten en smaakmakers naar keus bij en zet de pan op het vuur. Breng de pan aan de kook.
Wachten…
De bedoeling is dat de soep daarna lang op een lage temperatuur verder suddert. Dit kan op een aantal manieren.
- op een lage temperatuur op je fornuis
- in de oven op 100 graden Celcius
- in een slowcooker
- in een hooikist [1] of oude slaapzak
Zelf gebruik ik een oude slaapzak die goed isoleert. Als ik de soep ‘s ochtends in de slaapzak heb gezet, dan breng ik ‘m rond de middag en tegen de avond weer even aan de kook. Dan zet ik ‘m weer terug in de slaapzak. Dit herhaal ik dan de dag erna nog een keer en eventueel nog een dag, totdat ik de bouillon goed vind. Ik vind het een eenvoudige en goedkope methode.
Hoe langer je de soep laat trekken, hoe meer gezonde vitamines, mineralen, collageen, merg etc. er uit de botten onttrokken worden. Hoe langer hoe beter dus. Het ligt overigens ook aan het type botten. Bouillon van kippenbotten zal eerder klaar zijn dan bouillon van runderbotten bijvoorbeeld. Runderbotten zou ik zeker 36-48 uur laten sudderen. Of nog langer, als je wilt.
… en klaar!
Zeef dan de bouillon. Eventueel kun je ‘m daarna zonder deksel laten inkoken. Het vocht zal dan verdampen en de bouillon wordt dikker en krachtiger van smaak. Het wordt dan ook wel een fond genoemd. Het neemt dan minder ruimte in beslag.
De bouillon of de fond kun je daarna direct gebruiken, invriezen of inwecken [2]. Invriezen kan in goed afsluitbare diepvrieszakjes of bakjes of in siliconen ijsvormpjes. Zodra deze dan bevroren zijn kun je ze over doen in een diepvriesbak of -zak. Je hebt dan kleine porties waarmee je een saus op smaak kunt brengen.
Wat doe je ermee?
De mogelijkheden zijn eindeloos. Je kunt het op smaak brengen en drinken als bouillon / gezondheidsdrankje. Een gezonde (dagelijkse) gewoonte!
Je kunt er een ‘ouderwetse’ groentensoep met balletjes of soepvlees van maken. Of maak een supersnelle uiensoep door uien te smoren met wat kruiden als rozemarijn en tijm en er daarna de bouillon op te gieten. Zet een soepkom met deze uiensoep en wat geraspte kaas even onder de gril en voilà!
Eén van m’n eigen favorieten is een Indiase kurkumasoep met ui, wortel, bloemkool, verse gember en Indiase kruiden.
Je kunt de bouillon ook gebruiken in vrijwel ieder recept waar je eigenlijk water in moet doen. Vaak kun je wijn in een recept ook vervangen door bouillon. Of gebruik het in recepten waar je traditioneel al bouillon in moet doen, zoals risotto. Wel gemaakt van bloemkool uiteraard [3].
Verder gebruik ik het om sauzen te maken. Zo gebruikte ik de bottenbouillon deze week in een stroganoff stoofpotje met champignons en kip. Recept volgt. En laatst in m’n Shepherd’s Pie.
Bronnen:
[1] Zelf een hooikist maken als slowcooker Op haar site Gezond Leven met Pien, legt Pien uit hoe je zelf een hooikist kunt maken.
[2] Bottenbouillon Culinair redacteur Klaske Bakker van Landleven legt uit hoe je de bouillon kunt inwecken.
[3] Bloemkoolrisotto met geitenkaas Recept op de Foody website, van Pauline’s Keuken van een risotto met tuinerwtjes. Voor deze risotto wordt als basis bloemkool gebruikt. De bouillon wordt beetje bij beetje toegevoegd, totdat de rijst smeuïg en beetgaar is.
Weer mooi geschreven..
Het idee van wekken ( jampotjes )is ook heel goed.
Niet aan gedacht.
Bedankt, Marie-José.
Hoi dankjewel voor je recept! Als je de hooikist/slaapzak methode gebruikt voor de bottenbouillon en je brengt de bouillon 3 keer per dag richting de kook, doe je dan snachts de pan in de koelkast? Of laat je hem in de slaapzak? Lijkt mij dat de soep dan te veel afkoelt.
Hallo Eva, ik zet zelf de bouillon tussendoor niet in de koelkast. Daarvoor zou je ‘m eerst veel te lang moeten laten afkoelen en dan heb je de dag erna weer veel energie nodig om ‘m weer aan de kook te krijgen. Maar ik heb ook wel gemerkt dat het niet goed is om ‘m te lang op een lagere temperatuur te laten staan. Dan gaat’ie onaangenaam ruiken. Maar dan heb ik het over een extra dag, meteen na de nacht. Dat was toen ik moest werken en ‘s ochtends niet de tijd had genomen om ‘m weer aan de kook te brengen. Een nacht gaat heel goed bij mij. Ik gebruik tegenwoordig wel graag twee lagen. Bijvoorbeeld een oude slaapzak en daarover nog een dikke wollen deken die ik gekregen heb. Maar een dik dekbed gaat ook hoor. Als het goed isoleert, zul je denk ik versteld staan hoe warm het ‘s ochtends nog is. Heel veel succes met je bottenbouillon. Als je wilt, vind ik het leuk om te horen hoe het gelukt is! Groetjes, Cora