Soep… Bouillon… Verwarmend, troostend, helend. Wat wil je nog meer tijdens koude winterdagen?

Tot zo’n twee jaar geleden pakte ik dan automatisch naar m’n pot met bouillonblokjes. Want wat is een soep zonder bouillon? Sinds ik op verpakkingen let, weet ik dat er weinig gezonds zit in een bouillonblokje.  In tegendeel. Het is een verzameling van goedkoop zout en andere smaakversterkers die verre van gezond zijn [1]. Ik koop ze daarom niet meer. Ik maak nog steeds m’n soepjes, maar gebruik dan Keltisch zeezout en kruiden om ze op smaak te brengen.

Of, nog liever…  maak ik ze met bottenbouillon.

Bottenbouillon

Bouillon getrokken van botten. Vroeger heel gewoon, maar alweer lang uit de gratie. Verdrongen door het blokje. Maar het is tijd voor de comeback van de bottenbouillon.

Steeds meer mensen herontdekken de voordelen van bottenbouillon. In Amerika is het al een grote rage. Overal ontstaan hippe bouillon-bars. De verwachting is zelfs dat ze een serieuze concurrentie gaan vormen voor de (vaak zoete) meeneem-koffie bij de Starbucks. Als dat geen gezonde trend is! Ook in Nederland zijn er plekken waar je bottenbouillon kunt kopen. Of soepjes op basis van die bouillon. Voorlopig vooral in grote steden.

Gelukkig kun je het ook eenvoudig zelf maken. Het klinkt misschien als een hoop gedoe, maar ik daag je uit om het eens te proberen. Het is echt hartstikke eenvoudig en je bent er maar heel kort actief mee bezig. De rest van de tijd heb je er geen omkijken naar.

Gebruik voor bottenbouillon botten van grasgevoerde dieren. Doordat deze dieren hun natuurlijke voedsel hebben gekregen zijn ze veel gezonder. Hun botten ook. Door de botten lange tijd op een zacht vuurtje te laten sudderen in een pan met water en wat azijn komen de gezonde (voedings)stoffen vrij.

Voordelen van bottenbouillon

1.  De  aminozuren arginine, glutamine en cysteïne in de bouillon stimuleren het immuunsysteem.

2.  Bottenbouillon verlicht verkoudheid en  bronchitis. Het verdunt slijm en helpt om de luchtwegen open te krijgen. Interessant detail is dat het aminozuur cysteïne qua chemische samenstelling lijkt op het medicijn Acetylcysteïne. Dit is een slijmverdunner die o.a. gebruikt wordt bij hoest, COPD en  astma.

3.  Bottenbouillon helpt ontstekingen te lijf te gaan.  De aminozuren cysteïne, histidine en glycine werken ontstekingsremmend. Het aminozuur L-glutamine remt vooral ontstekingen in het maagdarmstelsel.

4.  Bottenbouillon zorgt voor sterke tanden en botten. Voor een gezonde botaanmaak is er een continue aanvoer van heel veel vitaminen en mineralen nodig. Bottenbouillon is een bron voor veel van deze vitaminen en mineralen. Aangevuld met wat vlees of vis en groenten bevat het zelfs àl deze vitaminen en mineralen.

5.  Het aminozuur L-glutamine in de bottenbouillon stimuleert gewichtsverlies. Dit komt omdat het zorgt voor positieve wijzigingen in darmbacteriën die invloed hebben op (over)gewicht [6].

6.  Door de mineralen is bottenbouillon heel geschikt om je vochthuishouding op peil te houden.

7.  De amniozuren in bottenbouillon helpen bij spieropbouw. Ze stimuleren de aanmaak van eiwitten die nodig zijn voor groei, herstel en onderhoud van spiergroepen.

8.  Bottenbouillon stimuleert de groei van goede darmbacteriën die een positief effect hebben op je stemming. Dit komt door de sterke connectie tussen de darmbacteriën en hersenen [9]. Goede darmbacteriën sturen gelukssignalen naar de hersenen. Bottenbouillon helpt ook om slechte darmbacterieën te reduceren [11]. En de vetzuren in beenmerg en het aminozuur glycine dragen bij aan de gezondheid van je hersenen [10].

9.  Bottenbouillon helpt om de darmwand te herstellen. Door o.a. granen, suikers en bewerkt eten is bij veel mensen de darmwand beschadigd. Hierdoor kunnen hele kleine (voedsel)deeltjes in het bloed terecht komen. Op langere termijn kan dit leiden tot voedselallergieën en chonische ontstekingen / auto-immuunziekten. Door gezonder te eten kun je dit een halt toe roepen en bottenbouillon kan dan helpen om de darmwand te herstellen [11].

Wat zit er in bottenbouillon?

Bovenstaande voordelen zijn te danken aan de (voedings)stoffen die in bottenbouillon zitten.

Collageen

Collageen is een eiwit dat het bindweefsel bij elkaar houdt. Bijvoorbeeld in je botten en bloedvaten. Collageen is ook verantwoordelijk voor stevigheid en elasticiteit van de huid. Het is vast niet voor niets dat collageen gebruikt wordt in cosmetische producten, in de plastische chirurgie en in shampoo [11, 12].

Gelatine

Door het vrijgekomen collageen langzaam te laten sudderen vormt zich gelatine. Een goede bottenbouillon bevat daarom veel gelatine. Je merkt dat als je de bouillon heel koud laat worden. De laatste keer dat ik runderbottenbouillon maakte, merkte ik het zelfs pas nadat het ingevroren was geweest en weer ontdooid. Het was toen net een drilpudding.

Deze gelatine heeft op zichzelf ook weer allerlei voordelen [5, 7, 11]. Het:

  • zorgt voor stevige, gezonde nagels
  • gaat veroudering tegen
  • heeft een anti-tumor effect
  • verlicht artritis klachten en gewrichtspijn
  • beschermt de cellen
  • is insuline- en bloedsuiker regulerend
  • bevordert goede slaap
  • helpt bloedingen herstellen, wat gunstig is bij neusbloedingen, hevige menstruatie, spataderen, etc.
  • helpt maagzuur reguleren

Glycosaminoglycanen

Glycosaminoglycanen (GAG’s) zijn lange ketens van disachariden en vormen een belangrijk bestanddeel van collageenrijke weefsels zoals kraakbeen, tussenwervelschijven, de luchtpijp, botten, bindweefsel, vaatwanden en van gewrichtsvloeistof. Gebruik je botten met veel bindweefsel dan zal je bouillon veel GAG’s bevatten. Deze vormen dan weer grondstoffen voor huid-, bot- en kraakbeenvorming [11, 13].

Glycine

Glycine heeft verschillende belangrijke rollen in het lichaam. Het is essentieel voor de productie van verschillende zuren, zoals galzuren.  Hierdoor helpt het ook bij het afbreken van vet. Verder is glycine betrokken bij de werking van het centrale zenuwstelsel en het spijsverteringsstelsel. Zo blijken uit vele studies de voordelen van glycine bij de behandeling van aandoeningen zoals hyperactiviteit, schizofrenie, bipolaire stoornissen en epilepsie [11, 14].

Proline

Proline is één van de twintig aminozuren die voorkomen in ons lichaam. Het lichaam kan het zelf maken maar voor een optimale hoeveelheid moeten we het ook via voeding binnen krijgen [12]. Proline is belangrijk voor het behouden van een gezonde huid en voor het onderliggende bindweefsel. Ook speelt het een belangrijke rol bij het tegengaan van aderverkalking [11, 15].

Glutamine

Een ander belangrijk aminozuur in bottenbouillon is glutamine. Het is het meest voorkomende aminozuur in het bloed en één van de weinige die direct de bloed-hersenbarrière kunnen passeren. Glutamine heeft verschillende belangrijke functies. Zo is het o.a. een bouwstof voor spieropbouw en -herstel. Het is noodzakelijk voor goed werkend immuunsysteem en een goede hersenfunctie en het ontspant en kalmeert het zenuwstelsel [11, 16].

Beenmerg

In het midden van de botten bevindt zich het beenmerg. Er zijn twee soorten, namelijk rood en geel beenmerg. In rood beenmerg worden nieuwe rode en witte bloedcellen gemaakt. Het gele merg bestaat uit gezonde vetten. Deze vetten ( vooral alkylglycerolen) zijn essentieel voor de aanmaak van witte bloedcellen. Tijdens het sudderen van de botten komen deze (bouw)stoffen vrij. Aangenomen wordt dat ze weer als bouwstoffen kunnen dienen voor onze eigen aanmaak van bloedcellen en dat dit dus een belangrijke bijdrage kan leveren aan je immuunsysteem [11]. Beenmerg geeft je bovendien vitame A, vitamine K2, omega-3, omega-6 en mineralen. [4]

Mineralen

Botten zitten vol mineralen waaronder calcium, koper, ijzer, magnesium, mangaan, fosfor, kalium, natrium en zink. Om zoveel mogelijk mineralen vrij te laten komen moet je wel wat zuur toevoegen aan het water. Zelf gebruik ik daar appelazijn voor.

Voor gezondheid en uiterlijke schoon

Niet alleen trendy, maar ook nog eens heel gezond. Ben je ook helemaal enthousiast geworden. Op naar de slager dan. En kijk voor het recept op: ‘Hoe maak je bottenbouillon?

Bronnen:

[1] Is een bouillonblokje gezond? Dit zit er allemaal in Uitleg over de ingrediënten van een bouillonblokje.

[2] Bottenbouillon, de onbetwiste king of superfoods

[3] Zelf gemaakte bouillon: de voordelen

[4] Wat is bottenbouillon en wat zijn de voordelen?

[5] 18 Amazing Health Benefits Of Bone Broth Een blog post geschreven door Louise Hay. Ze overleed in 2017 op bijna 90-jarige leeftijd en vond bottenbouillon één van de geheimen van haar gezondheid en vitaliteit. De blog beschrijft 18 voordelen van bottenbouillon die door studies ondersteund worden. Louise schreef zelfs een heel boek over bottenbouillon.

[6] Bij overgewicht zorg je voor gezonde darmflora, mede door dit aminozuur Gezonde darmflora spelen een belangrijke rol bij gezondheid. Maar ook bij overgewicht. Mensen met overgewicht hebben een andere samenstelling van darmbacteriën dan slankere mensen. Dit artikel beschrijft een studie die liet zien dat het aminozuur L-glutamine de samenstelling van darmbacteriën wijzigt ten gunste van de samenstelling zoals die bij slankere mensen het geval is.

[7] Improve your gut, health and skin with gelatin Uitleg over hoe gelatine je maagdarmstelsel, je gezondheid en je huid kan verbeteren. Deze pagina staat op de geweldig informatieve en goede onderbouwde site van Dr. Axe. Met verwijzingen naar relevante wetenschappelijke studies.

[8] Bone Broth Benefits for Digestion, Arthritis and Cellulite

[9] Darm en brein Artikel dat uitleg geeft over hoe onze darmbacteriën signalen overbrengen naar de hersenen en zo invloed hebben op onze stemming.

[10] Bone Broth for Brain Health? In dit artikel wordt beschreven dat de vetzuren in beenmerg en het aminozuur glycine ook bijdragen aan een betere gezondheid van onze hersenen.

[11] The Bountiful Benefits of Bone Broth: a Comprehensive Guide

[12] Collageen Wikipedia pagina over collageen.

[13] Glycosaminoglycaan Wikipedia pagina over glycosaminoglycaan.

[14] De rol van glycine Blog die de rol van glycine en de voordelen ervan beschrijft.

[15] Proline Pagina over proline en de voordelen ervan. Deze pagina gaat over proline toegepast als een supplement, maar je kunt het dus ook via bottenbouillon binnen krijgen.

[16] Zes belangrijke functies van l-glutamine Kort overzicht van 6 belangrijke functies van het aminozuur glutamine.

Geef hier je reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.