In mijn blog van vandaag wil ik venkel eens wat meer aandacht geven. Dat verdient ‘ie zeker. En nu, met de zonnige dag vóór ons, wordt deze bijzondere en sierlijke groente zelfs letterlijk in het zonnetje gezet. Onder andere in onze moestuin. Hoe toepasselijk.
Unieke smaak
Venkel is bij veel mensen niet echt bekend. Mede daardoor wellicht ook niet heel erg geliefd. Dat vind ik jammer.


Venkel is een heerlijk frisse groentensoort. De smaak wordt ook wel eens vergeleken met zoethout, maar zelf vind ik het veel meer anijsachtig. Het is een zomergroente bij uitstek.
De typische smaak is het sterkst aanwezig als je ‘m rauw eet. Bij je eerste introductie met venkel kun je ‘m daarom misschien beter niet rauw eten. Tenzij je heel erg houdt van anijs, natuurlijk.
Het is bijvoorbeeld heel lekker om ‘m te stoven met een beetje knoflook en roomboter. Eventueel kun je ‘m dan serveren met wat kruidenzout. Door het stoven wordt de smaak milder.
Goed te combineren



Anijs laat zich ook prima combineren met veel andere (zomer)groenten.
Je kunt ‘m daardoor op allerlei manieren gebruiken. Rauw, gestoofd of geroerbakt. Bijvoorbeeld in een lekkere soep, een groentenroerbak, een salade, een boerenomelet, een hartige taart of een ‘pasta’saus. Je kunt er echt alle kanten mee uit.
Gezonde knol



Venkel is niet alleen lekker, maar ook heel gezond. Zowel de knol, het groen als de zaadjes.
Vroeger werd het zelfs ingezet als medicijn. Nu is het één van de ‘vergeten’ groenten. Misschien kunnen we daar met z’n allen wat verandering in brengen 😉
Hieronder lees je waarom je er vanuit gezondheidsoogpunt eens voor zou kunnen kiezen om venkel op het menu te zetten.
Bomvol voedingswaarde
Venkel barst van voedingswaarde. Zo is het een goede bron van vitamine C; een wateroplosbare vitamine die heel belangrijk is voor je immuunsysteem, herstel van weefsels en als anti-oxidant om schade aan cellen vanwege oxidatie te voorkomen.
Venkel bevat ook foliumzuur; nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en ook heel belangrijk tijdens zwangerschap. Daarnaast bevat het beta-caroteen. Dit wordt in het lichaam omgezet naar vitame A. Samen met vitamine C is het belangrijk voor de gezondheid van je huid; o.a. voor de productie van collageen en het herstel van weefsel.
Bovendien bevat het verschillende belangrijke mineralen, zoals kalk, ijzer, magnesium, kalium en mangaan. Mangaan is misschien wat minder bekend, maar is belangrijk voor het activeren van enzymen, voor de stofwisseling, bescherming van cellen, botontwikkeling, wondheling en bloedsuikerregulatie. Ook bevat het selenium; een mineraal wat in veel andere groenten en fruit niet aanwezig is
Krachtige plantaardige stoffen
Zowel de plant als de zaden bevatten etherische olie met héél veel verschillende krachtige plantaardige stoffen, waaronder polyfenol-antioxidanten en andere organische stoffen die onze cellen beschermen. Deze verminderen het risico op allerlei chronische aandoeningen zoals hart- en vaatziektes, obesitas, kanker, diabetes en neurologische aandoeningen.
Onderzoek heeft ook aangetoond dat venkelextract de groei van slechte bacteriën en gisten kan tegengaan.
Goed voor hart en bloed(vaten)
De vezels en de mineralen in venkel helpen het risico op hart- en vaatziekten te verlagen. Het helpt om gezonde cholesterol bloedwaardes te krijgen. Venkel helpt de bloeddruk te verlagen en bloedarmoede te voorkomen of genezen.
Goed voor botten
Venkel helpt ook om botten gezond en sterk te houden. Het hierboven genoemde mineraal mangaan helpt daarbij. Daarnaast bevat venkel veel calcium. Het is aangetoond dat een hogere inname van calcium via voeding leidt tot verbeterde botdichtheid.
Goed voor (borstvoedende) vrouwen
Venkel stimuleert de aanmaak van moedermelk bij borstvoedende vrouwen. Daarnaast kan het klachten gerelateerd aan de menopauze verlichten en tegelijkertijd de seksualiteit tijdens die periode verbeteren.
Goed voor de ogen
Venkel is ook heel gezond voor de ogen. Venkelzaad bevat een stofje wat heel veel potentie heeft bij het helpen voorkomen van een netvliesaandoening die veel voorkomt bij suikerpatienten. Het wordt daarbij zelfs vergeleken met een medicijn (timolol; een beta-blokker en bloeddrukverlagend medicijn) dat o.a. gebruikt wordt om een verhoogde oogdruk te verminderen.
Venkel kan ook het ontstaan van staar vertragen. Ook kunnen vermoeide en geïrriteerde ogen behandeld worden met een aftreksel van venkelzaad.
Goed voor spijsvertering
Venkel is een goede bron van vezels, die helpen om ons spijsverteringsstelsel gezond te houden en om darmkanker te voorkomen. Venkel zelf heeft ook een laxerende werking en helpt zo bij het verwijderen van gifstoffen.
Daarnaast bevorderen stoffen uit de venkel ook de spijsvertering. Ook het kauwen van venkelzaadjes na de maaltijd kan daarbij helpen. Dit helpt ook tegen een slechte adem.
Venkel helpt ook wanneer je last hebt van oprispingen, doordat het helpt om de pH-waarde in het lichaam in balans te brengen.
Preventief tegen kanker
Venkel bevat een stof genaamd anethol. Dit geeft de typische smaak aan anijs en venkel en smaakt 13 keer zo zoet als suiker.
In wetenschappelijke studies is aangetoond dat anethol kan worden gebruikt bij de behandeling van kanker. Het vermindert bijvoorbeeld de groei van borstkankercellen. Verder bevat venkel het sporenmineraal selenium, waarvan een grootschalig onderzoek aantoonde dat het de kans op het ontstaan van kanker verkleint.
Dubbel voordeel in de moestuin
Wij kweken zelf venkel in onze moestuin. Dat heeft verschillende voordelen. Zo zorgen we voor onze eigen onbespoten groenten. Dat is niet alleen gezonder, maar ze hebben ook veel meer smaak. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor venkel.
Het geeft ook heel veel voldoening. Niets is fijner dan je eigen gekweekte groenten te oogsten en ze later met veel plezier en smaak op te eten.
Koninginnepages


Venkel in de (moes)tuin heeft nog een ander voordeel. Je kunt er namelijk hele bijzondere vlinders mee lokken.
Sinds een aantal jaren bezoeken koninginnepages onze moestuin. Dat zijn prachtige vlinders, die tegenwooordig vrij zeldzaam zijn. We zien ze niet heel vaak, maar ze komen sindsdien wel ieder jaar terug om eitjes te leggen. Dat doen ze normaal op dilleplanten. Dat is denk ik de plant waar ze het meeste voorkeur voor hebben.


We proberen elk jaar zoveel mogelijk dilleplanten over te houden. Ook zaaien we altijd nieuwe dille in het voorjaar. Meestal tussen de tuinbonen, omdat ze kunnen helpen om luis op tuinbonen te voorkomen. Dit jaar waren er helaas weinig dilleplanten gegroeid. We vonden dan ook heel weinig rupsen in de moestuin. Erg jammer.
Later zien we dan prachtige bontgekleurde rupsen die de dilles langzaam helemaal leeg eten. Ondertussen groeien ze zelf als kool. Het is voor ons een sport om er zoveel mogelijk te spotten. Dat valt niet altijd mee, want ondanks hun felle kleurtjes zijn ze goed gecamoefleerd tussen de planten.
Verhuizing
Toen besloten we de venkelplanten eens goed te bekijken. Venkel heeft tenslotte nauwe familiebanden met dille. En ja hoor. Daar waren ze! Sommige al grote dikke rupsen. Bij gebrek aan dilleplanten had de vlinder blijkbaar de venkel gekozen om z’n eitjes achter te laten.
Achterblijvers

Eigenlijk was het toeval dat er nog zoveel venkelplanten stonden. Vanwege onze vakantie waren ze blijven staan. De meeste planten zijn inmiddels doorgeschoten. De venkelknol groeit dan als het ware naar boven uit en de blaadjes gaan zich verspreiden over de stengel. Zowel de stengel als de blaadjes van de knol worden dan taaier. Je krijgt de vezels dan niet meer goed fijngekauwd. Het enige waar ze zich dan nog voor lenen is een gepureerde soep of een smoothie of zo.
Vaak laten we ze dan gewoon staan; voor de sier en voor de bijen. Het bovenste deel van de plant heeft mooie gevederde takjes en later komt er een mooie schermvormige gele bloem. Net zo sierlijk als bij een dilleplant. Door de planten te laten staan, hebben we bovendien kans dat er venkelzaad vormt.
Maar deze keer zijn er vooral de rupsen goed mee!
Geef venkel eens een kans
Zoals je kon lezen zijn er heel veel redenen dus om eens vaker een venkel in je boodschappenmandje te leggen. Of beter nog; om ‘m zelf te kweken in je eigen (moes)tuin. En zaai er dan ook wat dille bij 😉
Recepten
Als inspiratie hier wat recepten met venkel:
- Bloemkool-courgette kerriesoep (met venkel)
- Courgette-venkelsoep
- Courgetti met venkel-prei roomsaus en spekjes
- Gefermenteerde venkel met koolrabi en ui
- Gehaktbrood met venkel
- Venkel-broccolisoep
- Venkel-courgettesoep die smaakt als broccolisoep
- Salade met warme venkel-prei, tonijn, geitenkaas en vijgen
Bronnen
[1] De geneeskracht van venkel Pagina op de site van InfoNu.nl over de geneeskracht van venkel. Bevat ook een kort stukje historie over de relatie tussen venkel en de marathon.
[2] De geneeskracht van venkel – waarom is het zo gezond? Deze pagina op de Belgische site Gezond.be legt ook uit waarom venkel zo gezond is.
[3] Venkel: de belangrijkste gezondheidsvoordelen Zeer uitgebreide en gedetailleerde uitleg over de gezondheidsvoordelen van venkel op de website GoedGezond.
[4] 10 Science-Based Benefits of Fennel and Fennel Seeds Artikel over 10 gezondheidsvoordelen van venkel die gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek.
[5] Top 5 health benefits of fennel Artikel over de 5 belangrijkste gezondheidsvoordelen van venkel.
[6] Venkel, goed voor ogen Pagina op de site van Mens en Gezondheid InfoNu.nl over de geneeskracht van venkel met betrekking tot de ogen en andere gezondheidsvoordelen.
[7] Oculohypotensive effects of foeniculum vulgare in experimental models of glaucoma Samenvatting van een wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van extract van venkelzaad bij een hoge oogdruk als gevolg van glaucoom.
[8] Is fennel good for you? Health benefits, nutrition, and more Artikel op de website van MedicalNewsToday met een overzicht van allerlei gezondheidsvoordelen van venkel, een overzicht van de voedingswaarde en een aantal (simpele) recepten met venkel.
[9] Top 11 Fennel Benefits (Plus Nutrition Facts, Recipes & More) Pagina op de website van Dr. Axe met een overzicht van 11 voordelen van venkel plus informatie over voedingswaarde, recepten en meer. Met linkjes naar de betreffende wetenschappelijke studies.